Herinneringen aan Frank Clevers (1956-2025)

Als er één man is die zijn stempel op het Limburgse schaakleven van de afgelopen vijftig jaar heeft gedrukt, dan is hij het: de op 14 augustus overleden Frank Clevers. Hij was een echte schaakpromotor in de breedst denkbare zin. Journalist, schrijver, bestuurder, organisator, speler, hij was het allemaal en meer. Gangmaker van de schaaksport is hij wel genoemd en dat is beslist een rake typering.

Ik heb hem ruim een halve eeuw gekend en vaak en op allerlei manieren met hem te maken gehad, maar de eerste associatie met Frank die bij me bovenkomt is toch die alleroudste: onze jeugdjaren.

Frank begon zijn schakersleven in Grubbenvorst, een rustig dorpje ten noordwesten van Venlo dat in de jaren zeventig plotseling een heus schaakdorp werd ten gevolge van de wereldwijde schaakkoorts losgemaakt door de ‘match van de eeuw’ tussen Bobby Fischer en Boris Spasski in 1972. Een ware explosie aan activiteiten en successen zetten het dorp gedurende de jaren zeventig, die in de Grubbenvorster schaakgeschiedschrijving dan ook de gouden jaren zeventig worden genoemd, in vuur en vlam. Er werd een nieuwe schaakclub opgericht, er werden simultaanseances en (grote) jeugdtoernooien georganiseerd en met name de jeugd vierde het ene succes na het andere, met misschien als hoogtepunt het behalen van het Nederlands kampioenschap voor lagere scholen door maar liefst twee verschillende plaatselijke scholen in 1974 en 1975.

In dit vreugdevuur groeide Frank op, sterker nog: hij stond er middenin. Hij speelde, organiseerde en schreef al jong verslagen van al deze activiteit voor het Dagblad voor Noord-Limburg, wat achteraf een opstapje zou blijken naar de schaakrubriek die hij twintig jaar lang voor De Limburger zou schrijven.

Ik herinner ik me nu niet meer precies hoe en wanneer we elkaar leerden kennen. Vast staat dat hij me ieder geval minstens één keer wist over te halen om in Grubbenvorst simultaan te komen geven, maar ik vermoed dat ik in die tijd wel vaker even kwam aanwippen in dat schaakgekke dorp. Het was tenslotte vlakbij Blerick, het dorp waar ík ondertussen opgroeide.

Na onze schooltijd sloegen we natuurlijk allebei onze vleugels uit, maar anders dan ik bleef Frank wél in Limburg. Vanaf toen is onze relatie altijd die tussen ‘de journalist’ en ‘zijn contact’ geweest, maar dan niet op zakelijke, maar op vriendschappelijke basis. Als hij me belde (of – later – mailde) wist ik meteen dat hij me om informatie ging vragen over een toernooi dat ik had gespeeld, een boek dat ik had geschreven of anderszins met een vraag of een verzoek. Zo hebben we onder meer samengewerkt aan zijn boek over Alex Vinken van wie hij een groot bewonderaar was. Wat me daarbij opviel was dat hij de successen van Vinken vooral gebruikte om er een sterk Limburgs tintje aan te geven, zodat het in zekere zin Limburgse successen werden. Hetzelfde deed hij trouwens als hij over mij schreef. Of over wie dan ook. Meer dan iemand persoonlijk te bewieroken maakte hij er een Limburgs (succes)verhaal van. Altijd sympathiek, altijd respectvol, maar altijd met de focus op het Limburgse. Frank heeft in al die jaren zeker meer voor het schaken in Limburg gedaan dan wie dan ook. Hij was een unieke, onvervangbare promotor. Bedankt, Frank. We zullen je heel erg missen.

Paul van der Sterren